Utrzymanie ruchu (ang. maintenance) obejmuje działania i procesy zmierzające do zapewnienia maksymalnej efektywności maszyn i urządzeń. Efektywność ta oznacza maksymalne wykorzystanie dostępnego czasu maszyny do wytwarzania produktów odpowiedniej jakości. Pojęcie to wiąże się również z zarządzaniem poziomem ryzyka w produkcji. Obszar zagadnienia obejmuje także bezpieczeństwo pracowników i środowiska.
Co jest celem utrzymania ruchu?
Służby utrzymania ruchu dbają o to by zapewnić zakładaną żywotność maszyn i urządzeń a także w razie konieczności przywrócić je do stanu pełnej funkcjonalności. Działania takie obejmują między innymi sprawne zarządzanie gospodarką części zamiennych, a także zapewnienie optymalnego stanu zapasów. W obszarze działań znajduje się również zarządzanie likwidacją awarii maszyn i urządzeń.
Efektem spełnienia celów utrzymania ruchu jest optymalizacja kosztów produkcji. Wpływ na to ma zapobieganie przestojom maszyn, szybka reakcja na awarie, optymalizacja nakładów pracy, mniejsze zużycie energii oraz surowców. Często również podejmowane przez służby utrzymania ruchu działania zapewniają wzrost poziomu bezpieczeństwa.
Jakie są obowiązki specjalisty ds. utrzymania ruchu?
Sfera działań specjalistów w te dziedzinie obejmuje głównie czynności zmierzające do zagwarantowania ciągłości procesów produkcyjnych. Wpływ na to ma dbanie o pełną sprawność techniczną maszyn i urządzeń działających w procesie technologicznym. Wśród konkretnych działań można wymienić następujące:
- projektowanie i wdrażanie systemów bezpieczeństwa technicznego,
- opracowywanie i archiwizowanie dokumentacji technicznej dotyczących maszyn i procesów produkcyjnych,
- zapewnienie zaopatrzenia w akcesoria związane z utrzymaniem ruchu (np. materiały eksploatacyjne, części),
- konserwacja oraz naprawa maszyn produkcyjnych,
- dbanie o bieżące przeglądy gwarancyjne i techniczne,
- wzbogacanie parku o nowe maszyny służące usprawnieniu procesów produkcyjnych.
Ze względu na szeroki zakres kompetencji specjalisty ds. utrzymania ruchu zwykle jest on zobowiązany do:
- posiadania wiedzy z zakesu rynku dostawców komponentów i zespołów, dostępności oferty oraz gwarantowanych terminów dostaw,
- znajomości kompetencji dostawców w zakresie rozwiązywania konkretnych problemów,
- przewidywania zdarzeń w zakresie modernizacji istniejących rozwiązań w oparciu o bieżące potrzeby (inwestycje w park maszynowy, np. zakup bardziej wydajnych sprężarek),
- szkoleń w celu podnoszenia kwalifikacji.
Na ile istotne jest skuteczne wykonywanie obowiązków specjalisty ds. utrzymania ruchu może świadczyć fakt, że w zależności od specyfiki produkcji oraz rozmiaru przedsięwzięcia koszty związane z przestojem oscylują w przedziale od kilku do kilkunastu tysięcy złotych.
Koszty związane z utrzymaniem ruchu
Najprostszymi materiałami stosowanymi w celu zapewnienia ruchu i prawidłowej eksploatacji maszyn są: smary, rozpuszczalniki, oleje, czyściwa itp.
Droższe elementy to części zamienne, zespoły i podzespoły.
Istotnym elementem wpływającym na poziom kosztów jest zużycie mediów. W zależności od charakteru produkcji pojawią się tutaj opłaty związane ze zużyciem energii cieplnej, elektrycznej, paliw płynnych i gazowych. Energia pobierana jest m.in. w celu zapewnienia odpowiedniej temperatury oraz oświetlenia.
Wpływ na wymiar kosztów ma również wysokość wynagrodzeń pracowników produkcyjnych, służb porządkowych, konserwatorów, pracowników ochrony oraz kadry kierowniczej.
Skuteczna optymalizacja kosztów
Działanie w tym celu warto oprzeć o zaplanowanie i negocjację budżetu. Sukces w tym przypadku zależy od zebrania odpowiednich danych. Wskazanym jest również podzielenie kosztów na kategorie.
W określeniu i negocjowaniu budżetu nieodzowna jest wiarygodność i przejrzystość. Podstawową czynnością jest tworzenie bazy danych związanych z wydatkami. Raport zawierający analizę m.in. zużycie części zamiennych, materiałów eksploatacyjnych, narzędzi, wymiaru czasu pracy niezbędnego do realizacji zadań jest nieodzowny do przedstawienia informacji z sposób rzetelny i logiczny
Warto pomyśleć o inwestycjach wspierających rozwój, takich jak: szkolenia, eventy i targi branżowe. Zaplanować je w budżecie. Bardziej świadomy zespół potrafi mocniej usprawnić procesy i przyczynić się do lepszego wyniku finansowego przedsiębiorstwa.
Najbardziej skuteczne w negocjacjach budżetowych są wyniki związane z wydajnością i efektywnością pracy działu utrzymania ruchu. Warto je sprowadzić do wartości liczbowych, gdyż to zwykle liczby najmocniej przemawiają do wyobraźni osób decyzyjnych. Tworzą też wrażenie profesjonalizmu i panowania nad sytuacją. Prezentacji wskaźników i zgromadzonych danych nie można w tej sytuacji pominąć.
Narzędzia informatyczne wspierające pracę utrzymania ruchu
Przemysł 4.0 wprowadził w obszar produkcji narzędzia, dzięki, którym praca w dziale utrzymania ruchu stała się bardziej komfortowa i wydajna.
Systemy informatyczne potrafią niemal całkowicie automatycznie gromadzić i przechowywać istotne dane wspierające trafne procesy decyzyjne. Profesjonalnym narzędziem w tym przypadku jest system CMMS, z którego największe korzyści uzyskują działy techniczne i utrzymania ruchu.
Taki system potrafi między innymi automatycznie wysyłać komunikat o awarii maszyny, uruchamiać służby odpowiedzialne za usunięcie awarii, archiwizować zgłoszenia, komunikować o konieczności przeprowadzania przeglądów, przechowywać bazę urządzeń wraz z niezbędnymi do zamówienia części danymi identyfikującymi, tworzyć raporty dotyczące zdarzeń i awarii. Umożliwia również wiele innych niezbędnych w codziennej pracy działu utrzymania ruchu funkcji.
Jeśli chcesz dowiedzieć się jak nasz system może pomóc w skutecznym realizowaniu obowiązków Twojego działu przeczytaj więcej.
Nasz system CMMS stosowany u wielu klientów przynosi konkretne oszczędności finansowe, poprawia organizację i komfort pracy. Zapraszamy do zapoznania się z rozwiązaniem. Zadzwoń i umów się na darmową konsultację.
